Waarom houden we toch zo van heldenverhalen? Waarschijnlijk omdat de kern van veel verhalen over persoonlijke groei gaat. Over de ontwikkeling die de hoofdpersoon doormaakt. We herkennen onze eigen shit in de beproevingen van onze helden en hopen ook te ontsnappen aan onze eigen zorgen, onze angsten en onze pijn. En zo gaan al die verhalen eigenlijk over onszelf!
Heldenverhalen zijn als genre een geliefd onderwerp van studie. Een bekend voorbeeld is de theorie van Joseph Campbell, gepubliceerd in The Hero with a Thousand Faces (1949). Hij ontdekte een thema dat in verhalen uit alle culturen keer op keer terugkwam. Eenzelfde verhaalstructuur waaraan elk heldenleven zou voldoen én die volgens Campbell symbool staat voor het leven. Hij noemt deze structuur monomythe. Een andere benaming is de Reis van de Held.
Het verlangen jezelf te zijn
We identificeren ons graag met helden als Luke Skywalker, Wonderwoman of Neo uit de Matrix. Hun verhalen en avonturen spreken tot de verbeelding. De Reis van de Held beschrijft in essentie de zoektocht naar de eigen identiteit. Het levenspad waarop je met regelmaat je vertrouwde omgeving en zekerheden loslaat om iets nieuws in jezelf te ontdekken. Een reis met ups en downs, vallen en opstaan en hulp uit vaak onverwachte hoek. Een reis waarop je van tijd tot tijd je comfortzone verlaat om je diepste angsten te overwinnen.
Het thema spreekt een verlangen aan dat in ons allemaal zit: het verlangen jezelf te zijn – of (meer) te worden. Om je leven in te richten op basis van jouw behoeften en volgens je eigen visie. Je niet te veel laten leiden door de verwachtingen van je omgeving, onverwerkte emoties of belemmerende patronen van vroeger.
“Follow your bliss and don't be afraid, and doors will open where you didn't know they were going to be."
Drie grote thema’s
Elke heldenreis omvat volgens de theorie van Campbell drie grote thema’s: het vertrek, de verandering en de terugkeer. Op een zeker moment in je leven krijgt je te maken met een uitdaging. Ga je deze uitdaging aan dan keer je na allerlei gebeurtenissen, omzwervingen en acties die je vormen, weer terug naar huis. Bij terugkomst ben je niet meer dezelfde. Je hebt je ontwikkeld en vanuit dat nieuwe perspectief ga je nieuwe uitdagingen aan.
Jij en ik, we zijn geen helden in een roman, film of sprookje. Toch kan de eigen levensweg ook een echte heldenreis zijn: bijvoorbeeld door jezelf te ontplooien, je drijfveren te (her)ontdekken of nieuwe avonturen te beleven. Door obstakels, hindernissen of angsten te overwinnen. Keer op keer.
Moed en angst
Dat vereist natuurlijk moed. Vaak is het nodig om uit je comfortzone te stappen en angst kan je tegenhouden. Weet dan dat je moed kunt trainen! Het gaat daarbij niet om het laten verdwijnen van angst, maar om de moed te hebben om de angst onder ogen te zien! Net zoals je voor een marathon traint, kun je stapje voor stapje leren met je angsten om te gaan! Wij komen in ons leven allemaal voor uitdagingen te staan. Zie het als een uitnodiging om buiten de eigen comfortzone te treden. Aan jou de keuze.
Volg je geluk
Terug naar de beginvraag? Ben jij een held? Jazeker, jij bent een held. Iedereen is een held! Of beter gezegd: heeft een held in zich/haar/hen. Je hoeft niet rijk en bekend te zijn om een held in je eigen verhaal te zijn. Dus ga eropuit, ga op avontuur, overwin je angst en stap over jouw (innerlijke) drempels. Durf in je licht te gaan staan. Dat is waar het om gaat!
Paul Hermans, augustus 2021
Gerelateerde video:
autour d'un Garçon, the movie © 2015
Een deel van de afbeeldingen op deze website hebben de Reis van de Held als onderliggend thema. De foto’s op alu-dibond (30x30 cm, in een oplage van 5) zijn van mijn hand en maken deel uit van de 12-delige visuele vertelling the journey of the Hero, autour d'un Garçon (2015-2020). Heb je interesse in een aankoop, laat het me weten! Er zijn nog enkele exemplaren beschikbaar.
